In tijden waarin de culturele sector naar nieuwe verbindingen zoekt in de maatschappij, verdient het mecenaat een duidelijke plek. In een interview met Peter Verbaas, partner bij Charistar, wordt uitgelegd wat het mecenaat is en hoe je daar als culturele instelling mee om kunt gaan.

Het mecenaat, wat is dat?

Het woord mecenas verwijst naar een raadsheer die leefde onder keizer Augustus. Deze man heette Maecenas, hij ondersteunde kunstenaars in Rome. Dit deed hij met geld en advies, zonder een politiek of economisch motief, maar voor de schoonheid van de kunsten.

Al leeft Maecenas niet meer, tegenwoordig zijn er vele mecenassen die zich op dezelfde wijze inzetten voor kunst en cultuur. Het zijn particulieren die het zelf goed hebben en dit graag willen delen met anderen bij wij zij zich betrokken voelen. 

Wat voor motieven heeft een mecenas?

Er zijn vele verschillende motieven en wijzen waarop particulieren hun betrokkenheid met een cultureel doel willen vormgeven. Er zijn drie hoofdmotieven te onderscheiden, die van de filantroop, ondernemer en families.

Allereerst de filantroop: deze mecenas is gedreven om de wereld iets mooier achter te laten dan hoe hij het heeft aangetroffen. Hij zet zich graag in voor doelen die hem na aan het hart liggen. Als filantroop wil hij financieel bijdragen om deze doelen te verwezenlijken.

De ondernemer heeft een andere aanpak, de handelswijze van de ondernemer heeft hem veel gebracht. Dit weerklinkt in de wijze waarop deze mecenas zich opstelt. De ervaringen en vaardigheden die in het ondernemen zijn opgedaan worden als waardevol gezien voor de culturele sector. De ondernemer zoekt naar ‘blended value’, het realiseren van sociale en maatschappelijke waarden wordt bewust gecombineerd met het stimuleren van de zelfredzaamheid van de culturele instelling. De mecenas werkt bijvoorbeeld met zachte leningen.

Tot slot de families, deze groep is vaak vermogend geworden door de verkoop van een bedrijf. De volgende generatie bezit een groot vermogen, maar mist een deel van hun identiteit zonder het bedrijf. Ze zoeken naar wegen om zinvol met het vermogen om te gaan.
Door keuzes te maken met familie, in goede gezamenlijkheid, leert de volgende generatie de financiële en maatschappelijke consequenties van vermogend zijn. Het geven aan goede doelen geeft ook invulling aan het overdragen van waarden naar deze nieuwe generatie. 

Hoe bouw ik als culturele instelling relaties op met deze particulieren?

Voorop staat de behoefte van de (potentiële) mecenas. Waarom voelt iemand zich betrokken bij de culturele instelling? Waarom zou hij dat zelfs actief willen ondersteunen? Het antwoord op die vraag is heel belangrijk om een mecenas te begrijpen en om een langdurige relatie op te bouwen. De culturele instelling dient deze behoefte aan te voelen. Daarvoor is het onderhouden van een persoonlijke relatie erg belangrijk. Vaak wordt onvoldoende begrepen waarom iemand zich betrokken voelt. Gelukkig zijn er trainingen om bewust te worden van je eigen gedrag en hoe je deze relaties met een mecenas kunt opbouwen en onderhouden.

Een paar concrete tips

De eerste contacten met potentiële mecenassen kun je vaak vinden in het netwerk van bestuursleden of leden van een raad van toezicht. Zorg dat je goede relaties opbouwt met deze leden. Maar ook de bestaande mecenassen zijn belangrijk. Zij kunnen de weg zijn naar het verdere succes. Ze betrekken hun persoonlijk netwerk graag bij de zaken waar zij zichzelf voor inzetten.

Een mecenas maakt het besluit om om de culturele instelling te ondersteunen op professionele wijze. Wees niet verrast als zij juridische of fiscale experts betrekken in het proces. Vaak ben je niet de enige aan wie ze geven, wees daarom bewust wat er verder in jouw en hun omgeving gebeurt.

Een laatste tip: Blijf eerlijk en open communiceren over de goede en minder goede resultaten van je instelling. Blijf betrokken bij de ander en laat donateurs weten wat er bij de culturele instelling gebeurt. Dat maakt het een stabiele en waardevolle relatie.