De do’s en dont’s rondom de ANBI-status

11.12.2015

2015-12-11

ANBI staat voor ‘Algemeen Nut Beogende Instelling’ en kan worden aangevraagd bij de belastingdienst als een instelling zich minimaal voor 90% van haar activiteiten richt op een algemeen nuttig doel. De ANBI-status geeft de instelling en haar donateurs fiscale voordelen. Dit geldt in het bijzonder bij een culturele ANBI-status.

Waarom een ANBI?

De ANBI-status brengt vooral fiscale voordelen met zich mee. Het belangrijkste voordeel is dat donateurs van een culturele instelling de giften kunnen aftrekken van de belasting (dit kan de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting zijn). Daarnaast hoeven culturele instelling geen erfbelasting en schenkbelasting te betalen over erfenissen en schenkingen die ze ontvangen en gebruiken voor het algemeen belang.

De voorwaarden

1. 90%-eis: de culturele instelling moet zich voor minimaal 90% van haar activiteiten inzetten voor het algemeen belang. Cultuur is zo’n algemeen belang.

2. Geen winstoogmerk: de culturele instelling mag niet op winst gericht zijn.

3. Integriteitseis: sinds 2010 geldt er voor bestuurders van een ANBI een integriteitstoets. Om aan de integriteitseis te voldoen mag de culturele instelling (en de personen die daar direct bij betrokken zijn) niet aanzetten tot haat of het gebruik van geweld. Bestuurders, leidinggevenden en gezichtsbepalende personen mogen de voorgaande vier jaar niet zijn veroordeeld voor het aanzetten tot haat of het gebruik van geweld.

4. Gescheiden vermogen: er moeten voorzorgsmaatregelen zijn genomen zodat bestuurders niet vrijelijk over het vermogen kunnen beschikken. Beheer van het vermogen moet ook onafhankelijk zijn van de donateurs. Deze voorwaarde kan bijvoorbeeld worden bereikt door minimaal drie gelijkwaardige bestuurders of beleidsbepalers aan te stellen die samen het vermogen beheren.

5. Beperkt eigen vermogen: de bedoeling is dat de giften aan de culturele instelling worden gebruikt voor het culturele doel van de instelling. Daarom mag de culturele instelling niet meer geld aanhouden dan zij nodig heeft om het doel te realiseren. Er geldt een zogeheten ‘bestedingscriterium’.

6. Beloning van bestuurders en leden van de raad van toezicht: de bestuurders en de leden van de raad van toezicht mogen geen salaris ontvangen. De ANBI-voorwaarden zijn er duidelijk over dat ze alleen een onkostenvergoeding en vacatiegeld mogen ontvangen.

7. Actueel beleidsplan: de culturele instelling heeft een actueel beleidsplan nodig. Dit kan een één- of meerjarig plan zijn waarin besproken wordt wat de culturele instelling doet, hoe ze haar gelden werft, beheert en besteedt.

8. Redelijke verhouding tussen kosten en bestedingen: de culturele instelling moet ervoor zorgen dat de kosten in verhouding blijven tot de algehele bestedingen. Het gaat om een redelijke verhouding die per geval kan verschillen.

9. Opheffing van de culturele instelling: wanneer er wordt besloten om de culturele instelling op te heffen dan moet het resterende vermogen worden besteed aan een vergelijkbare culturele instelling met eveneens een ANBI-status.

10. Administratieve verplichtingen: er moet een goede administratie zijn van de rechten en plichten van de culturele instelling. Er moet onder meer uit blijken welke onkostenvergoedingen en vacatiegelden zijn betaald, welke kosten er zijn gemaakt en wat de omvang van het vermogen en de inkomsten zijn.

11. Publiceren van informatie: sinds januari 2014 gelden er specifieke voorwaarden voor het publiceren van informatie via een website. Op de website van de culturele instelling moet de volgende informatie staan:

  • Naam van de culturele instelling
  • Het RSIN/fiscaal nummer
  • Post- en/of bezoekadres
  • Doelstelling van de culturele instelling
  • Hoofdlijnen van het beleidsplan
  • Functies van de bestuurders
  • Namen van de bestuurders
  • Het beloningsbeleid van de bestuurders en de directie
  • Actueel activiteitenverslag
  • Financiële verantwoording (dit betreft de balans, de staat van baten en lasten en een toelichting)

Deze website moet worden aangemeld bij de belastingdienst waarna deze wordt opgenomen in de online database: http://www.belastingdienst.nl/rekenhulpen/giften/anbi_zoeken/

Een ANBI-status is niet voor het leven toegekend. Geregeld controleert de belastingdienst of je als instelling nog aan de voorwaarden voldoet. De belastingdienst kan hiervoor informatie opvragen bij de culturele instelling. Als niet meer aan de voorwaarden wordt voldaan kan de (culturele) ANBI-status ook weer worden ingetrokken. 

Culturele ANBI-status

Sinds 2012 kent de belastingdienst ook culturele ANBI’s. Wanneer de belastingdienst een instelling aanmerkt als culturele ANBI heeft dit extra voordelen, met name voor de donateurs. Waar een donateur de gift normaal gesproken voor 100% mag aftrekken van de belasting, is dit voor een culturele ANBI zelfs 125% (voor een particuliere gift) of 150% (voor een gift door een ondernemer die onder de vennootschapsbelasting valt). Er geldt in dit kader een maximaal bedrag van €5000,- per jaar voor giften aan culturele ANBI’s. Naast de hiervoor genoemde voorwaarden voor ANBI’s moeten giften aan culturele ANBI’s apart worden bijgehouden in de administratie. De giften mogen alleen aan de algemeen nuttige doelstelling worden uitgegeven. Een culturele ANBI moet voor minimaal 90% actief zijn op cultureel vlak.

Aanvragen van een ANBI-status

De ANBI-status kan kosteloos worden aangevraagd via het formulier op de website van de belastingdienst. Als voorwaarde geldt dat de culturele instelling is ingeschreven bij de KvK en daardoor een RSIN/fiscaal nummer heeft. Daarmee kan het aanvraagformulier worden ingevuld en ingeleverd bij de belastingdienst. Binnen zo’n zes tot acht weken zal de aanvraag worden beoordeeld. Wanneer de ANBI-status niet wordt toegekend is er de mogelijkheid om in bezwaar te gaan. Wanneer de ANBI-status wel wordt toegekend dan blijft de belastinginspecteur controleren of de culturele instelling aan de voorwaarden blijft voldoen.

Bezoek voor meer informatie en voor het aanvraagformulier van de ANBI-status de website van de belastingdienst: www.belastingdienst.nl.

933